Elektrisch netwerk met gloeiende hoogspanningslijnen, calculator met financiële cijfers en stijgende energiekosten grafieken

Hoe bereken je de kosten van netcongestie?

Netcongestiekosten bereken je door je energieverbruik tijdens piekuren te vermenigvuldigen met het congestietarief van je netbeheerder. Deze kosten ontstaan wanneer het elektriciteitsnet overbelast raakt en variëren per regio en tijdstip. De berekening hangt af van je locatie, aansluitcapaciteit en het moment waarop je energie verbruikt. Door slim te plannen kun je deze extra kosten vaak beperken.

Wat is netcongestie en waarom betaal je er extra voor?

Netcongestie ontstaat wanneer er meer vraag naar elektriciteit is dan het energienet aankan. Het Nederlandse elektriciteitsnet heeft een beperkte capaciteit, en wanneer te veel bedrijven tegelijk veel stroom gebruiken, raakt het net overbelast. Dit gebeurt vooral tijdens piekuren, zoals op werkdagen tussen 17:00 en 20:00 uur.

Je betaalt extra voor netcongestie omdat netbeheerders deze kosten doorberekenen aan eindgebruikers. Het is hun manier om het net stabiel te houden en investeringen in netuitbreiding te financieren. Voor bedrijven en vastgoedbeheerders betekent dit dat je energierekening flink kan oplopen, vooral als je kantoorgebouwen hebt die veel stroom verbruiken tijdens drukke momenten.

De praktische impact is direct merkbaar op je maandelijkse energierekening. Netcongestie kan je energiekosten met tientallen procenten verhogen, afhankelijk van wanneer en hoeveel elektriciteit je verbruikt. Dit maakt het belangrijk om te begrijpen hoe deze kosten werken en wat je eraan kunt doen.

Hoe worden netcongestiekosten precies berekend?

Netcongestiekosten worden berekend door je energieverbruik tijdens congestieperiodes te vermenigvuldigen met het specifieke congestietarief van je netbeheerder. Elke netbeheerder hanteert eigen tarieven en tijdsblokken waarin deze kosten gelden.

De berekening werkt als volgt: je netbeheerder meet je elektriciteitsverbruik per kwartier. Tijdens periodes van netcongestie wordt er een extra tarief toegepast bovenop je normale energiekosten. Dit tarief kan variëren van enkele eurocenten tot meer dan een euro per kilowattuur, afhankelijk van de mate van congestie.

De meeste netbeheerders hanteren verschillende tariefstructuren:

  • Piekuren (meestal werkdagen 17:00-20:00): hoogste congestietarief
  • Spitsuren (werkdagen 7:00-17:00): gemiddeld congestietarief
  • Daluren (avonden, nachten, weekenden): geen of laag congestietarief

Je netbeheerder communiceert deze tarieven meestal via je energieleverancier of direct via hun website. Het is belangrijk om deze informatie goed te bewaren, want de tarieven kunnen per seizoen of jaar wijzigen.

Welke factoren bepalen de hoogte van je netcongestiekosten?

De hoogte van je netcongestiekosten hangt af van vier hoofdfactoren: je geografische locatie, het tijdstip van je energieverbruik, je aansluitcapaciteit en seizoensinvloeden. Deze factoren werken samen en bepalen uiteindelijk hoeveel extra je betaalt.

Locatie speelt een grote rol omdat niet alle delen van Nederland even veel last hebben van netcongestie. Gebieden met veel bedrijventerreinen, datacenters of nieuwe woonwijken ervaren vaker congestie. Netbeheerders zoals Stedin, Liander en Enexis hanteren verschillende tarieven per regio.

Het tijdstip van energieverbruik is misschien wel de belangrijkste factor. Een kantoorgebouw dat voornamelijk overdag energie verbruikt, betaalt minder congestiekosten dan een bedrijf dat veel stroom gebruikt tijdens de avondspits. Praktisch voorbeeld: een fitnesscenter dat vooral ’s avonds druk is, krijgt hogere congestiekosten dan een administratiekantoor.

Je aansluitcapaciteit bepaalt ook mee hoeveel je betaalt. Bedrijven met een grote aansluiting (vanaf 3x80A) vallen vaak onder andere tariefstructuren en hebben meer mogelijkheden om hun verbruik te sturen. Kleinere aansluitingen hebben minder flexibiliteit maar ook lagere absolute kosten.

Seizoensinvloeden zorgen ervoor dat congestiekosten in de winter meestal hoger zijn dan in de zomer, omdat de vraag naar elektriciteit dan piekt door verwarming en verlichting.

Hoe kun je netcongestiekosten verlagen of vermijden?

Je kunt netcongestiekosten verlagen door je energieverbruik te verschuiven naar daluren, energieopslag te gebruiken en slimme contractonderhandelingen te voeren. De meest effectieve strategie is het aanpassen van je verbruikspatroon zodat je minder elektriciteit gebruikt tijdens piekuren.

Praktische manieren om dit te doen:

  • Plan energieintensieve activiteiten buiten piekuren
  • Gebruik timers voor apparatuur die niet continu hoeft te draaien
  • Investeer in batterijopslag om energie op te slaan tijdens daluren
  • Overweeg een slimme laadinfrastructuur voor elektrische auto’s

Energieopslag wordt steeds interessanter als oplossing. Door batterijen te laden tijdens daluren en deze energie te gebruiken tijdens piekuren, kun je congestiekosten grotendeels vermijden. Voor grotere vastgoedportefeuilles kan dit aanzienlijke besparingen opleveren.

Slimme contractonderhandelingen met je energieleverancier kunnen ook helpen. Sommige leveranciers bieden speciale tarieven voor bedrijven die bereid zijn hun verbruik aan te passen. Ook kun je kijken naar dynamische energiecontracten die beter aansluiten bij je verbruikspatroon.

Wil je precies weten hoeveel je kunt besparen op netcongestiekosten en andere energiekosten? Dan is het verstandig om je huidige energiesituatie grondig te laten analyseren. Met een energieassessment krijg je inzicht in alle mogelijkheden om je energiekosten te optimaliseren, inclusief een concrete aanpak voor het verlagen van congestiekosten.