Netcongestie ontstaat wanneer er meer vraag naar elektriciteit is dan het elektriciteitsnet kan verwerken. Dit leidt tot directe kosten door hogere netbeheerderskosten, wachttijden voor nieuwe aansluitingen en indirecte kosten door inefficiënte energiecontracten. Gelukkig bieden netbeheerders verschillende financiële instrumenten zoals flexibiliteitscontracten, congestiebeheer diensten en speciale tariefstructuren om deze problemen aan te pakken en zelfs geld te verdienen.
Wat is netcongestie en waarom kost het je geld?
Netcongestie treedt op wanneer de vraag naar elektriciteit op het elektriciteitsnet groter is dan de transportcapaciteit. Het elektriciteitsnet heeft fysieke beperkingen en kan niet onbeperkt stroom vervoeren van opwekkers naar verbruikers.
Dit probleem ontstaat door verschillende factoren. De groei van zonnepanelen zorgt voor piekproductie overdag, terwijl elektrische voertuigen en warmtepompen de vraag naar elektriciteit verhogen. Tegelijkertijd groeit de transportcapaciteit van het net veel langzamer dan de behoefte.
Voor vastgoedbeheerders en bedrijven betekent netcongestie concrete financiële gevolgen. Je betaalt hogere transportkosten omdat netbeheerders deze kosten doorberekenen in hun tarieven. Nieuwe aansluitingen kunnen maanden of jaren vertraging oplopen, wat investeringsplannen verstoort. Bestaande aansluitingen kunnen beperkingen krijgen opgelegd, waardoor je niet optimaal gebruik kunt maken van je energiecontract.
Daarnaast leiden transportbeperkingen tot inefficiëntie in energiecontracten. Je kunt bijvoorbeeld niet profiteren van lage energieprijzen omdat het net de extra stroom niet kan verwerken. Dit resulteert in gemiste besparingen en hogere operationele kosten.
Welke financiële instrumenten bieden netbeheerders tegen congestie?
Netbeheerders bieden verschillende financiële oplossingen om congestie te verminderen en je te compenseren voor flexibiliteit. Flexibiliteitscontracten zijn de meest directe oplossing waarbij je wordt betaald voor het aanpassen van je energieverbruik op momenten van netcongestie.
Congestiebeheer diensten werken door je energieverbruik tijdelijk te verlagen of te verhogen op verzoek van de netbeheerder. In ruil ontvang je een vergoeding die varieert afhankelijk van de hoeveelheid flexibiliteit die je biedt en de duur van de aanpassing.
Tijdelijke aansluitingsalternatieven bieden oplossingen voor nieuwe projecten die niet kunnen wachten op netuitbreiding. Dit kunnen mobiele transformatorstations zijn of tijdelijke aansluitingen met lagere capaciteit tegen gereduceerde tarieven.
De voorwaarden voor deze instrumenten variëren per netbeheerder en regio. Meestal moet je beschikken over meetapparatuur die je verbruik in real-time kan monitoren. Ook heb je vaak een minimale aansluitingsgrootte nodig om te kunnen deelnemen aan flexibiliteitsprogramma’s.
Hoe kun je profiteren van de flexibiliteitsmarkt?
De flexibiliteitsmarkt biedt kansen om geld te verdienen door je energieverbruik strategisch aan te passen. Je kunt deelnemen door overtollige capaciteit aan te bieden wanneer het net overbelast is, of door je verbruik te verhogen wanneer er teveel stroom op het net staat.
Voor deelname heb je meestal een aansluiting van minimaal 100 kW nodig en meetapparatuur die kwartierwaarden kan registreren. Je energieverbruik moet ook flexibel zijn, bijvoorbeeld door processen uit te stellen of energieopslag te gebruiken.
De potentiële inkomsten hangen af van verschillende factoren. De frequentie van congestie in je regio bepaalt hoe vaak je flexibiliteit kunt aanbieden. Ook speelt de hoeveelheid flexibiliteit die je kunt leveren een rol in de vergoeding.
Technische vereisten omvatten vaak een energiemanagementsysteem dat automatisch kan reageren op signalen van de netbeheerder. Je hebt ook contractuele afspraken nodig over responstijden en de minimale hoeveelheid flexibiliteit die je kunt leveren.
Welke energiecontracten helpen bij het omgaan met netcongestie?
Tijd-van-gebruik tarieven passen je energiekosten aan op basis van netwerkbelasting. Deze contracten hebben lagere tarieven tijdens daluren en hogere tarieven tijdens piekuren, wat je stimuleert om verbruik te verschuiven naar momenten met minder netcongestie.
Dynamische prijzen gaan nog een stap verder door energieprijzen per uur of zelfs per kwartier aan te passen. Deze contracten reflecteren de werkelijke netwerkbelasting en bieden de grootste besparingen als je flexibel bent in je energieverbruik.
Contracten met flexibiliteitscomponenten combineren normale energielevering met vergoedingen voor het beschikbaar stellen van flexibiliteit. Je betaalt een standaardtarief voor je energieverbruik maar ontvangt extra inkomsten voor het aanpassen van je verbruik tijdens congestie.
Bij contractonderhandelingen is het belangrijk om te kijken naar de voorwaarden voor flexibiliteitsvergoedingen. Vraag naar de responstijden die verwacht worden, de minimale en maximale aanpassingen in verbruik, en hoe vaak je flexibiliteit moet leveren. Ook de duur van contracten is relevant omdat flexibiliteitsmarkten nog volop in ontwikkeling zijn.
Wat zijn de praktische stappen om netcongestie financieel aan te pakken?
Begin met een analyse van je huidige energiesituatie. Bekijk je energierekeningen van het afgelopen jaar om patronen in verbruik te identificeren. Let vooral op pieken en dalen in verbruik en de tijdstippen waarop deze optreden.
Onderzoek welke flexibiliteit je kunt bieden. Kijk naar processen die je kunt uitstellen, apparatuur die je tijdelijk kunt uitschakelen, of mogelijkheden voor energieopslag. Bereken hoeveel verbruik je kunt aanpassen zonder je bedrijfsvoering te verstoren.
Neem contact op met je netbeheerder om beschikbare flexibiliteitsprogramma’s te bespreken. Elke netbeheerder heeft eigen programma’s en voorwaarden. Vraag naar de technische vereisten en potentiële vergoedingen.
Evalueer je huidige energiecontract op mogelijkheden voor optimalisatie. Veel standaardcontracten bieden geen voordelen bij flexibel verbruik. Overweeg contracten met tijd-van-gebruik tarieven of dynamische prijzen.
Implementeer de noodzakelijke meetapparatuur en energiemanagementsystemen. Dit vormt de basis voor deelname aan flexibiliteitsmarkten en optimalisatie van je energiekosten.
Netcongestie brengt uitdagingen met zich mee, maar biedt ook kansen voor kostenbesparing en extra inkomsten. Door strategisch om te gaan met je energieverbruik en de juiste contracten af te sluiten, kun je deze uitdagingen omzetten in financiële voordelen. Wil je weten welke mogelijkheden er specifiek voor jouw situatie zijn? Start dan met een energieassesment om je opties in kaart te brengen.